Migración lessepsiana

La migración lessepsiana es el nombre por el que se conoce la entrada a través del canal de Suez de especies marinas procedentes del Mar Rojo que prosperan en el Mediterráneo oriental.[1] Esta denominación procede de Ferdinand de Lesseps el ingeniero que diseñó y construyó el Canal de Suez, la obra de ingeniería civil que puso en contacto por vez primera en los últimos 12 millones de años los ecosistemas marinos del Mar Rojo y del Mediterráneo, posibilitando la migración de especies propias del mar Rojo al Mediterráneo (migraciones lessepsianas),[2] y menos frecuentemente del Mediterráneo al Rojo (antilessepsianas).[1]
Ejemplo de migración lessepsiana es la presencia de peces trompeta en Túnez y Sicilia, y de peces león en Chipre, ambas especies típicas del mar Rojo. La introducción del alga Caulerpa racemosa en el Mediterráneo en la década de 1930 es otro caso de migración lessepsiana.[3] Su expansión inicial quedó limitada a las costas de Egipto, Turquía y Túnez. sin embargo, a partir de 1991 la colonización de C. racemosa hacia occidente ha sido continuada: Grecia, Croacia, Italia, Francia, España.
Por el contrario, un caso de migración antilessepsiana es la de la estrella de mar mediterránea Sphaerodiscus placenta ha sido observada en el lagoon de El Bilaiyim, situado a unos 180 km al sur de la entrada del canal de Suez en el mar Rojo.[1]
Invasiones de especies del Mar Rojo en el Mediterráneo
El año denota el primer registro en el Mediterráneo.
| Especie | Grupo | Año | Ref. |
|---|---|---|---|
| Alepes djedaba | Actinopterygii: Carangidae | 1927 | |
| Alpheus edwardsii | Crustacea: Alpheidae | 1924 | [4] |
| Alpheus inopinatus | Crustacea: Alpheidae | 1958 | [4] |
| Alpheus lobidens | Crustacea: Alpheidae | 1936 | [4] |
| Alpheus migrans | Crustacea: Alpheidae | 1978 | [4] |
| Alpheus rapacida | Crustacea: Alpheidae | 1964 | [5][4] |
| Amygdalum glaberrima | Mollusca: Mytilidae | [6] | |
| Apogon nigripinnis | Actinopterygii: Apogonidae | 1947 | |
| Apogon queketti | Actinopterygii: Apogonidae | 2006 | [7] |
| Arcuatula arcuatula | Mollusca: Mytilidae | [6] | |
| Asterina burtoni | Echinodermata: Asterinidae | 1966 | |
| Atergatis roseus | Crustacea: Xanthidae | 1964 | [4] |
| Atherinomorus lacunosus | Actinopterygii: Atherinidae | 1902 | [8] |
| Automate branchialis | Crustacea: Alpheidae | 1958 | [4] |
| Callionymus filamentosus | Actinopterygii: Callionymidae | 1953 | |
| Ceratonereis mirabilis | Annelida: Nereididae | ||
| Charybdis helleri | Crustacea: Portunidae | 1929 | [4] |
| Charybdis longicollis | Crustacea: Portunidae | 1961 | [4] |
| Conus arenatus | Mollusca: Conidae | [6] | |
| Coralliophila monodonta | Mollusca: Muricidae | [6] | |
| Coryogalops ochetica | Actinopterygii: Gobiidae | 1927 | |
| Crenidens crenidens | Actinopterygii: Sparidae | 1970 | |
| Cynoglossus sinusarabici | Actinopterygii: Cynoglossidae | 1953 | |
| Cucurbitula cymbium | Mollusca: Gastrochaenidae | [6] | |
| Diodora ruppellii | Mollusca: Fissurellidae | [6] | |
| Dussumieria acuta | Actinopterygii: Clupeidae | 1953 | |
| Epinephelus coioides | Actinopterygii: Serranidae | 1969 | |
| Epinephelus malabaricus | Actinopterygii: Serranidae | 1969 | |
| Etrumeus teres | Actinopterygii: Clupeidae | 1963 | |
| Eucrate crenata | Crustacea: Goneplacidae | 1997 | [9][4] |
| Fenneropenaeus indica | Crustacea: Penaeidae | 1981 | [4] |
| Ferosagitta galerita | Chaetognatha: Sagittidae | 2003 | [10] |
| Fistularia commersonii | Actinopterygii: Fistulariidae | 2001 | [11] |
| Fulvia fragilis | Mollusca: Cardiidae | 2005 | [12] |
| Gafrarium pectinatum | Mollusca: Veneridae | [6] | |
| Hemiramphus far | Actinopterygii: Hemiramphidae | 1927 | |
| Herklotsichthys punctatus | Actinopterygii: Clupeidae | 1976 | |
| Himantura uarnak | Chondrichthyes: Dasyatidae | 1955 | |
| Hippocampus fuscus | Actinopterygii: Syngnathidae | 2002 | [13] |
| Hyastenus hilgendorfi | Crustacea: Majidae | 1964 | [4] |
| Hyporhamphus affinis | Actinopterygii: Hemiramphidae | 1967 | |
| Hypselodoris infucata | Mollusca: Chromodorididae | 1973 | |
| Ixa monodi | Crustacea: Leucosiidae | 1958 | [4] |
| Lagocephalus sceleratus | Actinopterygii: Tetraodontidae | 2005 | [14] |
| Lagocephalus spadiceus | Actinopterygii: Tetraodontidae | 1953 | |
| Lagocephalus suezensis | Actinopterygii: Tetraodontidae | 1977 | |
| Laternula anatina | Mollusca: Laternulidae | [6] | |
| Leiognathus klunzingeri | Actinopterygii: Leiognathidae | 1931 | |
| Leonnates decipiens | Annelida: Nereididae | ||
| Leonnates indicus | Annelida: Nereididae | ||
| Leonnates persicus | Annelida: Nereididae | 2002 | [15] |
| Leptochela aculeocaudata | Crustacea: Pasiphaeidae | 1936 | [4] |
| Leptochela pugnax | Crustacea: Pasiphaeidae | 1958 | [4] |
| Leucosia sigmata | Crustacea: Leucosiidae | 1990 | [4] |
| Liza carinata | Actinopterygii: Mugilidae | 1971 | |
| Lophioturris indica | Mollusca: Turridae | [6] | |
| Lucifer hanseni | Crustacea: Sergestidae | 1927 | [4] |
| Lutjanus argentimaculatus | Actinopterygii: Lutjanidae | 1977 | |
| Mactra olorina | Mollusca: Mactridae | [6] | |
| Marsupenaeus japonicus | Crustacea: Penaeidae | 1926 | [16][4] |
| Matuta banksi | Crustacea: Calappidae | 1990 | [4] |
| Metapenaeus monoceros | Crustacea: Penaeidae | 1927 | [4] |
| Metapenaeus stebbingi | Crustacea: Penaeidae | 1927 | [4] |
| Metapenaeopsis aegypti | Crustacea: Penaeidae | 1990 | [17] |
| Metapenaeopsis mogiensis | Crustacea: Penaeidae | 1997 | [9] |
| Modiolus auriculatus | Mollusca: Mytilidae | [6] | |
| Muraenesox cinereus | Actinopterygii: Muraenesocidae | 1982 | |
| Myrax fugax | Crustacea: Leucosiidae | 1930 | [4] |
| Neanthes willeyi | Annelida: Nereididae | ||
| Nemipterus japonicus | Actinopterygii: Nemipteridae | 2006 | [18] |
| Nemipterus randalli | Actinopterygii: Nemipteridae | 2006 | [19] |
| Nereis gilchristi | Annelida: Nereididae | ||
| Nereis zonata persica | Annelida: Nereididae | ||
| Notopus dorsipes | Crustacea: Raninidae | 1964 | [4] |
| Ogyrides mjoebergi | Crustacea: Ogyrididae | 1958 | [4] |
| Oxyurichthys papuensis | Actinopterygii: Gobiidae | 1983 | |
| Palaemonella rotumana | Crustacea: Palaemonidae | 1958 | [4] |
| Pampus argenteus | Actinopterygii: Stromateidae | 1896 | [20] |
| Panulirus ornatus | Crustacea: Palinuridae | 1989 | [4] |
| Papilloculiceps longiceps | Actinopterygii: Platycephalidae | 1990 | |
| Paraexocoetus mento | Actinopterygii: Exocoetidae | 1935 | |
| Pelates quadrilineatus | Actinopterygii: Terapontidae | 1970 | |
| Pempheris vanicolensis | Actinopterygii: Pempheridae | 1979 | |
| Penaeus semisulcatus | Crustacea: Penaeidae | 1928 | [4] |
| Periclimenes calami | Crustacea: Palaemonidae | 1927 | [4] |
| Perinereis nuntia | Annelida: Nereididae | ||
| Petroscirtes ancylodon | Actinopterygii: Blenniidae | 1989 | |
| Pilumnopeus vauquelini | Crustacea: Xanthidae | 1927 | [4] |
| Pilumnus hirsutus | Crustacea: Xanthidae | 1936 | [4] |
| Plagusia tuberculata | Crustacea: Grapsidae | 1967 | [4] |
| Platycephalus indicus | Actinopterygii: Platycephalidae | 1953 | |
| Platymaia wyvillethompsoni | Crustacea: Majidae | 1967 | [4] |
| Plotosus lineatus | Actinopterygii: Plotosidae | 2001 | [21] |
| Pomadasys stridens | Actinopterygii: Haemulidae | 1969 | |
| Portunus pelagicus | Crustacea: Portunidae | 1924 | [4] |
| Potamides conicus | Mollusca: Potamididae | [6] | |
| Processa aequimana | Crustacea: Processidae | 1946 | [4] |
| Pseudonereis anomala | Annelida: Nereididae | ||
| Pteragogus pelycus | Actinopterygii: Labridae | 1992 | |
| Pterois miles | Actinopterygii: Scorpaenidae | 1992 | |
| Rachycentron canadum | Actinopterygii: Rachycentridae | 1986 | |
| Rastrelliger kanagurta | Actinopterygii: Scombridae | 1971 | |
| Rhabdosargus haffara | Actinopterygii: Sparidae | 1992 | |
| Rhopilema nomadica | Cnidaria: Rhizostomatidae | ||
| Rhynchoconger trewavasae | Actinopterygii: Congridae | 1993 | |
| Sargocentron rubrum | Actinopterygii: Holocentridae | 1947 | |
| Saurida undosquamis | Actinopterygii: Synodontidae | 1953 | |
| Scarus ghobban | Actinopterygii: Scaridae | 1999 | [22] |
| Scomberomorus commerson | Actinopterygii: Scombridae | 1935 | |
| Sepioteuthis lessoniana | Mollusca: Loliginidae | 2002 | [23] |
| Siganus luridus | Actinopterygii: Siganidae | 1964 | |
| Siganus rivulatus | Actinopterygii: Siganidae | 1927 | |
| Silhouettea aegyptia | Actinopterygii: Gobiidae | 1991 | |
| Sillago sihama | Actinopterygii: Sillaginidae | 1977 | |
| Sorsogona prionota | Actinopterygii: Platycephalidae | 1947 | |
| Sphaerozius nitidus | Crustacea: Xanthidae | 1972 | [4] |
| Sphyraena chrysotaenia | Actinopterygii: Sphyraenidae | 1930 | |
| Sphyraena flavicauda | Actinopterygii: Sphyraenidae | 1992 | |
| Spratelloides delicatulus | Actinopterygii: Clupeidae | 1978 | |
| Stephanolepis diaspros | Actinopterygii: Monacanthidae | 1927 | |
| Synalpheus hululensis | Crustacea: Alpheidae | 1964 | [4] |
| Terapon puta | Actinopterygii: Terapontidae | 1976 | |
| Tetrosomus gibbosus | Actinopterygii: Ostraciidae | 1988 | |
| Thalamita poissonii | Crustacea: Portunidae | 1958 | [4] |
| Trachysalambria curvirostris | Crustacea: Penaeidae | 1927 | [4] |
| Trochus erithreus | Mollusca: Trochidae | [6] | |
| Tylerius spinosissimus | Actinopterygii: Tetraodontidae | 2005 | [24] |
| Tylosurus choram | Actinopterygii: Belonidae | 1963 | |
| Upeneus moluccensis | Actinopterygii: Mullidae | 1947 | |
| Upeneus pori | Actinopterygii: Mullidae | 1950 | |
| Vanitrochus holdsworthiana | Mollusca: Trochidae | [6] | |
| Zafra savignyi | Mollusca: Columbellidae | [6] |
Invasiones de especies del Mediterráneo en el Mar Rojo
- Rock goby
- Giant goby
Referencias
- ↑ a b c Madl,P.(1999). Essay about the phenomenon of Lessepsian Migration. in: Goldschmid, A. (Ed.), Marine Biology I, Colloquial Meeting of Marine Biology I. Salzburg
- ↑ Galil, B.S. and Zenetos, A. (2002). A sea change: exotics in the eastern Mediterranean Sea, in: Leppäkoski, E. et al. (2002). Invasive aquatic species of Europe: distribution, impacts and management. pp. 325–36.
- ↑ Dulcic, J., y Pallaoro, A., (2003). Lessepsian fish migrants reported in the Eastern Adriatic Sea: an annotated list. Annales. Ser. Hist. Nat., 13(2): 137-144.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n ñ o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak Gilberto Rodríguez & Héctor Suárez (2001). «Anthropogenic dispersal of decapod crustceans in aquatic environments». Interciencia 26 (7): 282-288.
- ↑ Tahir Özcan, A. Suat Ateş & Tuncer Katağan (2008). «On the presence of the snapping shrimp, Alpheus rapacida (Decapoda: Caridea) on the Aegean Sea coast of Turkey» (PDF). Marine Biodiversity Records 1: e86. doi:10.1017/S1755267207008792. Archivado desde el original el 21 de julio de 2011.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n ñ Barash, A. & Z. Danin (1973). «The Indo-Pacific species of Mollusca in the Mediterranean and notes on a collection from the Suez Canal». Israel Journal of Zoology 21 (3–4): 301-374. Summarised at «OBIS Indo-Pacific Molluscan Database». Academy of Natural Sciences. 17 de mayo de 2006. Consultado el 8 de febrero de 2012.
- ↑ L. Eryilmaz & C. Dalyan (2006). «First record of Apogon queketti Gilchrist (Osteichthyes: Apogonidae) in the Mediterranean Sea». Journal of Fish Biology 69 (4): 1251-1254. doi:10.1111/j.1095-8649.2006.01185.x.
- ↑ Giuseppe Bucciarelli, Daniel Golani & Giacomo Bernardi (2002). «Genetic cryptic species as biological invaders: the case of a Lessepsian fish migrant, the hardyhead silverside Atherinomorus lacunosus». Journal of Experimental Marine Biology and Ecology 273 (2): 143-149. doi:10.1016/S0022-0981(02)00138-7.
- ↑ a b Bella S. Galil (1997). «Two Lessepsian migrant decapods new to the coast of Israel». Crustaceana 70 (1): 111-114. JSTOR 20105834.
- ↑ Tuba Terbiyik, Cem Cevik, Benin Toklu-Alicli & Ercan Sarihan (2007). «First record of Ferosagitta galerita (Dallot, 1971) [Chaetognatha] in the Mediterranean Sea». Journal of Plankton Research 29 (8): 729-726. doi:10.1093/plankt/fbm053.
- ↑ M. Corsini, G. Kondilatos, & P. S. Economidis (2002). «Lessepsian migrant Fistularia commersonii from the Rhodes marine area». Journal of Fish Biology 61 (4): 1061-1062. doi:10.1111/j.1095-8649.2002.tb01865.x.
- ↑ Bilal Öztürk & Jean-Maurice Poutiers (2005). «Fulvia fragilis (Bivalvia: Cardiidae): a lessepsian mollusc species from Izmir Bay (Aegean Sea)». Journal of the Marine Biological Association of the UK 85 (2): 351-356. doi:10.1017/S0025315405011252h.
- ↑ D. Golani & M. Fine (2002). «On the occurrence of Hippocampus fuscus in the eastern Mediterranean». Journal of Fish Biology 60 (3): 764-766. doi:10.1111/j.1095-8649.2002.tb01700.x.
- ↑ O. Akyol, V. Ünal, T. Ceyhan & M. Bilecenoglu (2005). «First confirmed record of Lagocephalus sceleratus (Gmelin, 1789) in the Mediterranean Sea». Journal of Fish Biology 66 (4): 1183-1186. doi:10.1111/j.0022-1112.2005.00667.x.
- ↑ M. E. Çinar, Z. Ergen & E. Dagli (2002). «Occurrence of the lessepsian species Leonnates persicus (Polychaeta: Nereididae) in Izmir Bay, Aegean Sea». Journal of the Marine Biological Association of the UK 82 (5): 811-815. doi:10.1017/S0025315402006173.
- ↑ B. S. Galil (6 de noviembre de 2006). «Marsupenaeus japonicus» (PDF). Delivering Alien Invasive Species Inventories for Europe. Archivado desde el original el 1 de diciembre de 2011. Consultado el 7 de febrero de 2012.
- ↑ B. S. Galil & D. Golani (1990). «Two new migrant decapods from the eastern Mediterranean» (PDF). Crustaceana 58 (3): 229-236.
- ↑ D. Golani & O. Sonin (2006). «The Japanese threadfin bream Nemipterus japonicus, a new Indo-Pacific fish in the Mediterranean Sea». Journal of Fish Biology 68 (3): 940-943. doi:10.1111/j.0022-1112.2006.00961.x.
- ↑ S. Lelli, F. Colloca, P. Carpentieri & B. C. Russell (2008). «The threadfin bream Nemipterus randalli (Perciformes: Nemipteridae) in the eastern Mediterranean Sea». Journal of Fish Biology 73 (3): 740-745. doi:10.1111/j.1095-8649.2008.01962.x.
- ↑ Jakov Dulčić, Ivan Jardas, Armin Pallaoro & Lovrenc Lipej (2004). «On the validity of the record of silver pomfret Pampus argenteus (Stromateidae) from the Adriatic Sea» (PDF). Cybium 28 (1): 69-71. Archivado desde el original el 27 de diciembre de 2010.
- ↑ Daniel Golani (2002). «The Indo-Pacific striped eel catfish, Plotosus lineatus (Thunberg, 1787), (Osteichtyes: Siluriformes) a new record from the Mediterranean» (PDF). Scientia Marina 66 (3): 321-323.
- ↑ M. Bariche & M. Saad (2005). «Settlement of the lessepsian blue-barred parrotfish Scarus ghobban (Teleostei: Scaridae) in the eastern Mediterranean». JMBA2 - Biodiversity Records 1. doi:10.1017/S1755267205000497.
- ↑ E. Lefkaditou, M. Corsini-Foka, & G. Kondilatos (2009). «Description of the first Lessepsian squid migrant, Sepioteuthis lessoniana (Cephalopoda: Loliginidae), in the Aegean Sea (Eastern Mediterranean)». Mediterranean Marine Science (Hellenic Centre for Marine Research (HCMR)). 10/2: 87-97. ISSN 1791-6763. Archivado desde el original el 30 de marzo de 2012.
- ↑ Maria Corsini, Panagiotis Margies, Gerasimos Kondilatos & Panos S. Economidis (2005). «Lessepsian migration of fishes to the Aegean Sea : First record of Tylerius spinosissimus (Tetraodontidae) from the Mediterranean, and six more fish records from Rhodes». Cybium (en francés) 29 (4): 347-354.
Enlaces externos
- Pierre Madl. «Essay about the phenomenon of Lessepsian Migration». Archivado desde el original el 27 de octubre de 2010. Consultado el 6 de marzo de 2010.